‘Ik heb al een keer een opstelling gedaan op het thema boosheid, dan is het toch klaar?’ Zo meldt ze zich. Ze vertelde over haar boosheid en hoe graag ze daar vanaf wil. Ze heeft er last van en schaamt zich ervoor. Met andere woorden: het moet weg!
Oké, laten we gaan van start gaan en gaan staan. Wie uit jouw systeem van herkomst moeten we erbij halen? Ze geeft aan dat haar moeder erbij moet komen. Ze kiest iemand uit de groep voor haar moeder en plaatst haar in de ruimte. We nemen de tijd en laten het veld zijn werk doen.
Ik vraag haar op wie haar moeder zo boos is. Ze vertelt dat moeder een zware jeugd heeft gehad. Er was weinig ruimte, onvoorwaardelijke aandacht en liefde voor moeder. Terwijl ze dit vertelt begint ze te huilen en vindt herkenning. Ook voor haar was weinig ruimte en onvoorwaardelijke liefde. Ook was er weinig ruimte om haar ware gevoelens te uiten. Ik vraag haar of ze haar moeder wel eens verteld heeft hoe boos ze zich voelt. Nee, die ruimte is er nooit geweest. Ze wist hoe moeilijk moeder het had gehad en hield zich daarom in.
Dit is een hele normale reactie als kind. Je bent verbonden aan je moeder en hebt haar nog om te overleven en bij je systeem te horen. Door je aan te passen aan de situatie bestaat het risico dat je gaat zorgen voor je moeder. uit loyaliteit hou je haar uit de wind.
Ik vraag haar haar boosheid uit te spreken naar haar moeder. Ze begint rustig maar dat neem ik niet. Ik wil voelen dat ze het meent. En dan komt ze, ze schreeuwt haar boosheid eruit en duwt haar moeder naar achter. Dikke tranen rollen over haar wangen. De boosheid mag er in alle hevigheid zijn.
Dan ontstaat er ruimte voor rust en acceptatie. Moeder en dochter kijken elkaar aan en moeder zegt dat het oké is. Er is opluchting. Opluchting voor de boosheid die er mocht zijn en het besef dat de boosheid niet weg hoeft maar een functie heeft.
Hoe harder je je best doet om je emoties weg te stoppen, hoe meer deze emoties zich via de achterdeur weer aandienen. Emoties hebben een functie. Boosheid is bijvoorbeeld de energie die het oplevert om te handelen wanneer een ander over onze grens gaat.
Soms ervaren mensen tertiaire gevoelens. Deze gevoelens hebben een systemische achtergrond, ze geven een ‘oneigen’ gevoel. Je kunt ze bijvoorbeeld herkennen doordat de boosheid groter is dan passend bij de situatie. Ze werken verlammend en het maakt je hopeloos en radeloos; ‘Ik heb er al van alles aan gedaan maar de gevoelens blijven bestaan’. Je wint dan op kracht maar vindt niet de innerlijke rust.
Een tertiaire emotie ontstaat doordat je onderdrukte gevoelens van iemand anders uit je systeem hebt overgenomen. Ze zijn dus geen weergave van een eigen ervaring of trauma, ze zijn niet te verklaren aan een actuele situatie. Je kunt deze identificatie opheffen door ze terug te geven aan de oorspronkelijke persoon.
Herken jij tertiaire gevoelens en krijg je er geen grip op? Mogelijk kan een opstelling jou helpen.